به گزارش لادیز به نقل عصرهامون، تالابها محل اتصال خشکی و آب هستند و قدمت آنها نزدیک به قدمت کره زمین است و مأوای بخشی از غنیترین تنوع زیستی روی زمین هستند.
تالابها را میتوان در سراسر کره زمین از استوا تا دشتهای یخ زده یافت، این اکوسیستمها به اندازه هر عضو دیگر طبیعت در سلامت و حفظ تعادل کره زمین نقش حیاتی دارند و ۵۰ درصد از تنوع زیستی جهان در تالابها قرار دارد.
با وجود اهمیتی که تالابها در محیط زیست دارند، متأسفانه حال تالابهای کشور خوب نیست و عواملی از جمله؛ آلودگی تالابها، عدم تأمین حقآبه، کاهش بارشها این اکوسیستمهای باارزش را تهدید میکنند.
یکی از این تالاب ها که این روزها دیگر جانی برایش نمانده، تالاب بین المللی هامون در شمال سیستان و بلوچستان است، که روزگاری سرسبز و پر آب بود و دستان سخاوتش روزی دهنده بسیاری از موجودات زنده و انسان ها بود، و محل رفت و آمد و پرندگان و موجودات زنده زیادی بود، و همچنین صیادان زیادی روز خود را از این تالاب تامین میکردند.
اما با گذشته بیش از دو دهه به دلیل عدم تحقق حقآبه قانوی از سوی کشور افغانستان و همچنین کم شدن نزولات جوی این تالاب امروز به بیابانی تبدیل شده که در زمان وزش باد و طوفان تنها گرد و خاک را به چشمهای مجاوران و اهالی سیستان روانه و سوز تشنگی را چندین برابر می کند.
خشک شدن هامون علاوه بر ایجاد آسیبهای گسترده به اقتصاد ایران و افغانستان زمینه بروز آسیبهای گسترده محیط زیست منطقه را مهیا کرده و مرگ میلیونها موجود زنده ساکن در این منطقه را رقم زده است، همچنین افزایش مشکلات ناشی از تولید ریزگرد نیز زندگی مردم در دو سمت مرز را با تهدید مواجه میکند.
در طول این مدت رایزنیهای بسیاری از سوی مسئولان جمهوری اسلامی با مسئولان افغانستانی صورت گرفت اما متاسفانه تا کنون بینتیجه بوده است، در روزهای اخیر هم در جلسه هئیت دولت رئیسی رئیس جمهور وزیر امور خارجه خود را ماوریت داد تا از طریق دیپلماسی حقآبه ایران را با رایزنی با مسولان افغانستانی پیگیری کند.
افغانستان موظف به تامین حقآبه است
محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور که چندی پیش برای بررسی مشکلات حوزه سیستان به این منطقه سفر کرده بود در خصوص عدم تحقق حقآبه قانون ایران از سوی کشور افغانستان بیان کرد: ۷۰۰ هزار تبعه افغانستانی در این استان از سرانه آرد مردم استان بهرمند هستند و یکی از علتهای صفوف طولانی نانواییها در این استان است.
وی افزود: در صورت عدم تامین حقآبه از کشور همسایه تمامی این افراد به افغانستان برگشت داده خواهند شد.
حبیب الله دهمرده نماینده مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به سفر اخیر معاون اول رئیس جمهور به سیستان بیان کرد: پیگیری حق آبه رودخانه هیرمند از افغانستان یکی از مصوبات سفر مخبر به سیستان بود که برای این امر کارگروه ویژهای هم در نظر گرفته شد.
وی افزود: ما بهعنوان نمایندگان مردم به جد پیگیر تحقق این مطالبه به حق و قانونی مردم هستیم چرا که تامین حق آبه، حق قانونی ایران است و کشور افغانستان موظف به اجرای این قانون است.
این نماینده مجلس تصریح کرد: حقآبه سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعبی منطقه سیستان هیچگاه از جانب کشور افغانستان به طور صحیح پرداخت نشده و در واقع در سنوات گذشته نیز آبی که از افغانستان وارد خاک کشور شده آورد سیلابهای غیرقابل مهار در افغانستان بوده که همین موضوع هم با اتمام اجرای سازه انحرافی بند کمال خان قطع شده و امروز مازاد آب در افغانستان به شورهزار گود زره هدایت شده و از بین میرود.
تالاب بینالمللی هامون از وضعیت مناسبی برخوردار نیست
علی سلاجقه، رئیس سازمان محیطزیست کشور که در مهرماه جاری به سیستان سفرکرده بود در حاشیه نشست علمی و تخصصی اعضای کارگروه احیای تالاب بینالمللی هامون در جمع خبرنگاران تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران طلب حق آبه زیست محیطی خودش را از کشورهای همسایه مصرانه دنبال میکند و این کار در قالب نشستهای دو جانبه در حال انجام است.
وی بیان کرد: تالاب بینالمللی هامون خدمات اکوسیستمی فوقالعادهای به جوامع محلی داشته و فرهنگ و زندگی مردم مبتنی بر خصوصیات این تالاب شکلگرفته است.
وی بیان کرد: تالاب بینالمللی هامون از وضعیت مناسبی برخوردار نیست، متأسفانه باتوجهبه اینکه کشور همسایه به تعهدات خود در قبال حق آبه تالاب هامون عملنکرده، تالاب وضعیت خوبی ندارد.
سلاجقه تصریح کرد: آنچه که کشور همسایه مطرح میکند این است که شرایط موجود بهخاطر تغییر اقلیم است، اما دادههای مانشان میدهد که طی اعلام حکومت افغانستان سه تا چهار میلیارد مترمکعب آب وارد رودخانه هیرمند و سپس به سمت گود زره منحرف شده است.
وی تصریح کرد: باتوجهبه حُسن همجواری و پیشینه فرهنگی دو ملت و اینکه ایران همیشه یارویاور افغانستان بوده از هیئت حاکمه این کشور انتظار داریم به تعهدات بینالمللی خود عمل کنند.
سلاجقه ادامه داد: به مردم منطقه سیستان قول میدهیم که برای احقاق حق رودخانه هیرمند پایکار باشیم و از تمام ظرفیتهای دوجانبه و بینالمللی در این زمینه استفاده کنیم.
پیگیری حقابه ایران از هیرمند، در دستور کار است
کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه روز گذشته در جمع خبرنگاران در ادامه پیگیریها برای تحقق حق آبه هیرمند بیان کرد: کاظمی قمی سفیر و نماینده جمهوری اسلامی ایران در افغانستان، در دیدار اخیری که با سرپرست وزارت خارجه این کشور داشتند این موضوع را بهصورت جدی پیگیری کرد.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران برای تأمین حقوق ملت ایران از مذاکرات فنی و سیاسی استفاده خواهد کرد.
حال باید دید پیگیریها و مذاکرات دیپلماسی موجب احیای تالاب هامون خواهد شد؟
انتهای خبر/